Yazar : Prof. Dr. WESS ROBERTS
Yayınevi : İlgi Yayıncılık
Baskı : İstanbul / 1993 / 138 shf.
1- ATTİLA’YI ARARKEN"Büyük Hun Hükümdarı"
– Attila’nın neş’et ettiği toplumun yapısı, daha çocukluk devresinde iken mümeyyiz sıfatlara sahip olması anlatılıyor.
– Romalılara esir düşüyor, amcası onun karşılığında Romalı soylu bir çocuğu esir alıyor.
– Attila, saraydayken Romalılara olan nefreti artıyor, daha sonra mücadeleyi bırakıp onların iç ve dış politikasını öğreniyor.
– Hunların arasına dönüyor, komutanlarla iyi ilişkiler kurarak yükseliyor, onların kolay ganimet elde etme arzularını kamçılayarak onların bağlılığını sağlıyor.
– Attila’ya halk "Tanrının kılıcı" diyor. Hunların başına geçiyor.
– Hunlarla ortak hedefler tayin ediyor ve savaşlar dönemi başlıyor.
– Hayatında sadece bir yenilgisi var.
– Bu yenilgiden ders alarak Roma üzerine yeniden yürür ve harp başlamadan evvel Papa ile görüşür. Bu görüşmeden sonra savaş yapmaya gerek duymadan ordusunu çeker.
2. ROMA SARAYINDA "Liderlik Nitelikleri"
– Liderleri yetiştirmenin hızlı yolu yoktur. Hunlar öğrenciliği asla bir kenara bırakmadan asla yeni görüşlerin, bildik yöntemlerin üstünde olmadıklarını öğrenmelidirler.
– Komutanların kendileri için birer yetenek haline getirmeleri gerekli olan nitelikler.
* Bağlılık-Bir Hun herşeyden önce sadık olmalıdır. Başkalarıyla aynı fikirde olmamak sadık olmamak değildir. Umumi fikre katılmayan bir Huna, herkesin yararı için kulak verilmelidir.
* Cesaret
* Arzu-Zayıf komutan, komutan olmak istemeyen kişidir. Savaşçılarımız, görevlerini yerine getirmeye gönüllü olmadıkları mevkilere getirmemeliyiz.
* Duygusal Güç
* Fiziksel Güç
* Sezgi
* Kararlılık
* Tahmin
* Zamanlama
* Rekabetçilik ruhu olmayan lider zayıftır ve en ufak bir sorun karşısında kolaylıkla pes eder.
* Özgüven- sahip oldukları özgüveni aşan bir liderlik görevi üstlenenler astlarına ve üstlerine bunu hissettirirler. O yüzden zayıf liderler ve yararsız komutanlar olurlar.
* Sorumluluk- kendisine ve astlarının davranışlarının sorumluluğunu üstlenmeyi öğrenmek, liderliğin temelidir.
* İnanılırlık
* Israrcılık- Zayıf insanlar ancak işler kendi istedikleri gibi gittiği zaman direnirler. Güçlüler, herkes kendilerini bıraksa da, yenilgi ve cesaretini yitirme karşısında da direnir ve ısrar ederler.
* Güvenirlilik- Bir komutanın tüm koşullarda sorumluluklarını yerine getireceğine güvenmiyorsanız, bu sorumlulukları ondan alın. BEN TÜM KOMUTANLARIMIN HAREKETENİ DENETLEYEMEM. Genç komutanlar üst ve astlarının kendilerinin liderliğine güvendiğini bilmelidirler. Bu komutanlar kendilerine sorumluluk verildiğini bilmeli ve kendilerine güvenildiğini akıllarından çıkarmamalıdırlar.
* Koruyuculuk- Astlara yol göstermeli, onları yetiştirmeli ve çalışmalarından ötürü ödüllendirilmelidirler. Ceza ancak son çare olarak düşünülmelidir.
3- LİDERLİK ARZUSU: " Baş Olmayı İstemelisiniz"
* Liderlik etme arzunuz sabırsız zorlamalarla gerçekleşemez. Hazırlıklı ve deneyimli olmak, liderlik arzularınıza gem vurmanızı gerektirir.
* Alın teri daima ilhamdan önce gelir.
* Sorunlar ve muhalefet karşısında bile ısrarlı olmalısınız.
* Yetenekli rakiplerinizin ya da astlarınızın mevkiinizi tehdit ettiğini düşünmemelisiniz. Tam tersine zeki davranıp, bir komutan ancak güçlü astlar yoluyla başarıya ulaşacağını düşünerek,yetenekli yardımcılar seçmelisiniz.
* Başarılı olma ihtirasınız olmalıdır.
* Doğal davranmalı, mevkiinizin size getirdiği sahte bir gurura kapılmamalısınız.
4- LİDERLİK MEVKİİ: "Liderliğin Sorumlulukları"
Attila, görünüşte çok basit olan ilkeleri uygulayarak dağınık kavimleri güçlü bir ulus haline getirdi.
* Liderler, emirlerindeki astlar arasında morali, dürüstlüğü ve adaleti sözlerle değil de hareketleriyle yerleştirirler.
* Liderler, astları ve üstleri arasında yüksek bir güven duygusu oluşturmalıdır.
* Liderler, görevine bağlı olmayan kişilere asla hoşgörü göstermemelidir.
* Komutanlar ve astları, üstlerine düşeni bilmelidirler. Bu bilgi olmaksızın onlardan görevlerini yerine getirmelerini nasıl bekleyebilirim?
* Komutanlar, başarılan şeylerin beklenen işler olduğunu anlayabilmek için sık sık Hunları denetlemelidirler.
* Başarı, her çeşit düş ve cesaret kırıklığını yenen muazzam zorlu bir çalışmanın sonucundur. Başarıya karmaşık strateji ve taktiklerle değil, ancak görevinizi sürekli yerine getirerek ve liderliğin sorumluluklarını uygulayarak ulaşabilirsiniz.
5- OBADA HUZUR: "Moral ve Disiplin"
* Disiplin baskı değildir. Hunlardan beklenen doğru davranışların kendilerine öğretilmesidir.
* Hunlar her zaman disiplini hoş karşılamayabilirler.
* Disiplin kişiliğin kaybı anlamına gelmez.
* Akıllı komutanlar gereksiz derecede sert ya da fazla esnek disiplinin Hunların moralini bozacağını bilirler.
6- AQUİLEİA’DAKİ KEHANET"Kararlılığın Temeli"
Harekete geçmenin en uygun anını sabırla beklemek kaderin tecelli etmemesini sağlar.
* Akıllı bir komutan, astlarına kendi düzeylerine uygun kararları verme ayrıcalığını tanımalıdır.
* Kararsızlık, mevkiin sorumluluğunu kabul etmemek ve yenilgi anlamına gelir.
* Mükemmel karar çok azdır. En iyi kararlar, mantıklı seçenekler arasından sağduyuya en yakın olanıdır.
* Kararınız için destek ararken karşınızdakini gereğinden fazla ikna etmeye çalışıyorsanız, kararınız genellikle kötüdür.
* Karar vermenin belki de en önemli öğesi zamanlamadır.
* Kuşku,olgunlaşmamış kararlar vermede önemlidir. Komutan, kararını veremiyorsa meseleyi yeniden tartmalıdır.
* Komutanlar, astların vermesini istedikleri kararı onlara bırakmalıdırlar. Astları adına karar veren komutanlar, genç komutanların öğrenme ve deneyim yoluyla gelişmelerine engel olurlar.
* Zayıf komutan, yöneleceği korkusuyla karar verirken duraksayandır.
* Kapasitelerini aşan mevkiiye yükselmiş komutanlar genellikle karar verirken kuşkuya düşer ve kararı ertelerler.
* Komutanlar verilmiş bir kararın doğruluğunun zamanla değişebileceğini bilirler.
* Başkalarının kararlarını eleştirmek değil kendi kararınızı savunmak cesaret ister.
* Bazen en iyi kararlar sorunun getirdiği duygusallığa kapılmadan verilendir.
* Bir komutan görev olmaksızın zor durumlarda ne yapacağını bilemez
- SAVAŞ GİYSİSİ VE ZIRHI:
" Komutanlar Kendi Hunlarına Hasıl Görünüyorlarsa Öyledirler."
* Bir komutanın giysileri, geleneksel ve hafifçe ayrıcalıklı olabilir.
* Yabancılarla görüşürken ya da obanızı yönetirken barışçı giysiler içinde olmanız uygundur.
* Gösterişli görüntüler nefrete sebep olur.
* Soylu görünen bir komutan, hem hunlar, hem de düşmanlar tarafından soylu bir davranış görür.
8- SAYGI: "Saygı Göstermek ve Görmek"
Bir komutan Hunlarından ve düşmanlarından saygı görmüyorsa, zayıf sayılır ve sahip olduğu rütbeyi haketmiyordur.
Saygı korkudan doğuyorsa, hizmet etmekte isteksizliğe neden olur; otoriteye ve amaca karşı pasif direnişle sonuçlanır.
* Saygıyı hak eden komutan, onu sadece ayrıcalığı için istemeyendir.
* Kendinize de, başkalarına da sabır gösterin.
* Astlarınıza gereken ilgiyi gösterin. Onlara karşı bunu yapmazsanız onlardan saygı göremezsiniz.
9-BİR HUN OLMAK: "Gelenekler"
Gelenekler kişilere değil, uluslara aittir.
* Tek ataya ve ırka dayanan bir ulus zayıftır.
* Asla kendimiz için anıtlar dikmemeliyiz.
10- SEYİSLER: "Yetki Verme Sanatı"
* Komutanlar doğrudan kendi hareket ve ilgilerini gerektiren sorumlulukları asla başkalarına yüklememelidirler.
* Bir komutanın devredebileceği uygun sorumluluklar, göreve en iyi çözüm getirecek en yetenekli asta verilmelidir.
* Akıllı komutanlar, görev verdikle kişiye aynı zamanda yetki ve sorumluluk da verirler.
* Değerli komutanlar, görevlerinin hepsinde, bu görevler astlara bile vermiş olsa, hükümdarına karşı tüm sorumluluğu üstlenirler.
* Bir astınıza bir görev verdiyseniz, onların yetki ve sorumluluklarına karışmayın. Buna yetki vermek dendiği gibi, böylesine göstermelik bir yetki, astlarda öfkeye de sebep olur.
* Görevlerinizin tüm sorumluluğunu tek başınıza taşıyamayacağınızı kabul edin.
* Başarılı bir komutan, astlarını yetiştirmek, görevini yerine getirmek astlarına güvendiğini gösterip onların bağlılığını sağlamak için en deneyimsiz astına bile yetki verir.
* Komutanın çevresinde, yetki verirken kendini rahat hissedeceği astlar olmalıdır. Yoksa, hem kendisinin hem de onların görevlerini yapmaya başlar.
* Bir komutan kendisine verilen sorumluluğu elinden geldiğince iyi yapmaya çalışan bir astını asla cezalandırmamalıdır.
* Astlarınızı, verdiğiniz görevleri nasıl yerine göstererek yetiştiremezsiniz.
* Akıllı bir komutan etki gücünü ve yeteneklerini ancak yetki verme sanatı yoluyla geliştirebilir.
11. GANİMET: "Hunlarınızı Ödüllendirirken"
* Bir Hunu kendisinden beklenenin daha azını gerçekleştirdiği zaman asla ödüllendirmeyin.
* Hunlarınızı doğru yaptıkları her iş için de ödüllendirmeyin.
* Kolay görevler için küçük ödüller verin.
* İyi Hunlara vakit ayırıp onları övün.
* Hunların aileleri ile ilgilenin, dükkanlarının durumunu sorun, size sadık ve ihtiyacı olanlarla zenginliklerinizi paylaşın. Bir gün gerekirse, sizin peşinizden cehenneme bile gideceklerdir.
* Asla bir Huna sizin için kişisel değeri olmayan bir ödül vermeyin.
12- İÇ SAVAŞLAR: "Kavimlerdeki Hile ve Şeytanlık"
* Hunlara çok fazla boş vakit tanımayın, bu boş zamanlar huzursuzluklara neden olur.
* Suçsuzları asla suçlamayın, yenilgiyi onların omuzlarına yüklemeyin.
* Başkalarının başarılarından ilgisi olmayan kişilerin pay koparmalarına asla izin vermeyin.
13- "Düşmanınızı Akıllıca Seçin"
* Hükümdar bile olsanız, herkesin sizinle aynı fikirde olmasını beklemeyin.
* Sizinle hemfikir duruma getiremeyeceğiniz kişilerle duygusal enerjinizi boşuna harcamayın; onları daha etkili yollardan fethedin.
* Astınıza yetki verip sonra o görevi kendiniz yapmaya kalkışmayın. Aksi halde astınızı kendinize düşman edersiniz
* Mantıklı bir neden olmadan öfkelenip sinirlenmeyin.
14- YENİLGİDEN SAĞ ÇIKMAK: "Yarın Yeni Bir Gündür."
" En değerli amaçlara çok zor ulaşıldığını unutmayın. Zafer kolay kazanılıyorsa kendi isteklerinizin değerli olup olmadığını sorgulamalısınız.
15- ATTİLA VE PAPA: "Pazarlık Sanatı"
* Asla hakem tayin etmeyin; bu üçüncü bir kişinin sizin kaderinizi belirlemesidir. Böyle bir seçim zayıfın yararına olur.
16- GEÇİP GİDEN KERVANLARIN KALINTILARI: "Alınan Dersler"
Hiçbir radikal değişiklik kolay değildir. Böyle bir değişiklik geleceği tahmin ederken geçmişi değerlendirmediğimiz zaman gereklidir.
* Geçmişimizin beceriksizliğini bir kenara bırakırken karşımıza çıkacak tehlikelerin en büyüğü, tüm hunların iyiliği için yeni bir yol çizen hükümdarınıza tüm kalbinizle destek olmamanızdır.
17- GERİYE KALAN: "Soylu Bir Elveda"
Göreve geldikten bir süre sonra yeni komutan astlarının, üstlerinin ve kendi düzeyindeki arkadaşlarının gözlerinde ya büyür ve da küçülür. Komutan yetkisini iyi kullanırsa, bir bağlılık ruhu gösterirse tüm sorumlulukların yerine getirilmesini temin ederse yücelir.
* Akıllı bir komutan, zamanın dolup yerine yeni birinin geleceği gün için hazırlık yapar.
* Ayrılan komutan, kendi yerine gelen Komutanın Hunlara iyi hizmet edeceğine inandığını dile getirmeli, belki de geçmişe geçmişe kıyasla daha iyi olacağını belirtmelidir.
* Ayrılan komutan asla geri dönüp bir zamanlar hizmetinde olan Hunları etkilemeye çalışmamalıdır. Hunlardan böyle bir istek gelse bile böyle bir hareketin sıkıcı sonuçları olabilir. Bu çeşit istekler geri çevrilmeli, eski komutan Hunlara yeni komutanlarından yardım istemelerini söylemelidir.
* Eski komutan ne tür koşullar altında görevinden ayrılırsa ayrılsın, yeni lider onun hakkındaki konuşmalara izin vermemelidir. Durum ne kadar şerefsiz olursa olsun bitmiştir. Kötü sözler söylemek geçmişteki olayları değiştirmez.