Yaşamı:
19 Ağustos 1281/1864 tarihinde İstanbul’da doğdu. Hünkâr yaveri Mehmet Sait Paşa’nın oğlu olan Hüseyin Rahmi, üç yaşında iken annesinin ölümü üzerine, Girit’te bulunan babasının yanına gönderildi. İlkokula başladı ancak babasının evlenmesi üzerine altı yaşında tekrar İstanbul’a anneannesinin yanına gönderildi ve eğitimine burada devam etti. Yakubağa Mektebi, Mahmudiye Rüşdiyesi ve idadide okuyan Hüseyin Rahmi, tarihçi Abdurrahman Şeref Bey’in himayesiyle Mekteb-i Mülkiye’ye girdi (1878). Okulun ikinci sınıfında iken ciddi bir hastalık geçiren Hüseyin Rahmi buradaki öğrenimini yarıda bıraktı (1880). Kısa bir süre, Adliye Nezareti Ceza Kalemi’nde memur, Ticaret Mahkemesi’nde Azâ Mülazımı olarak çalışan Hüseyin Rahmi hayatını kalemiyle kazanmaya çalıştı.
1887’de Tercüman-ı Hakikat gazetesinde yazmaya başlayan Hüseyin Rahmi, ardından İkdam ve Sabah gazetelerinde mütercim ve muharrir olarak çalıştı. İkinci Meşrutiyet döneminde 37 sayı süren Boşboğaz ve Güllâbi adlı bir gazete çıkardı. İbrahim Hilmi Bey ile birlikte çıkardığı Millet gazetesi de uzun ömürlü olmadı. Bundan sonra çalışmalarını İkdam, Söz, Zaman, Vakit, Son Posta, Milliyet ve Cumhuriyet gazetelerine neşretti. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 5. ve 6. dönemlerde Kütahya milletvekili olan Hüseyin Rahmi, ömrünün son otuz bir yılını geçirdiği Heybeliada’daki köşkünde 8 Mart 1944 tarihinde öldü ve oradaki Abbas Paşa mezarlığına defnedildi.
Edebi Kişiliği ve edebiyat anlayışı [değiştir]
* Naturalist bir yazardır.
* Ahmet Mithat Efendi’nin temsil ettiği edebi geleneği sürdürmüştür.
* Romanları teknik açıdan kusurludur.
* Dili sadedir. Eserlerindeki kişileri, yöresel şiveleriyle yansıtır.
* Sokağı edebiyata getiren sanatçıdır.
* Romanlarında sık sık olayla ilgisiz bilgiler verir ve olaya kendisini katar.
* Yapıtlarında İstanbul halkının günlük yaşantısından bahseder; eski İstanbul hayatını son derece canlı tasvirlerle ve kıvrak bir üslupla hikâyeleştirir.
* Eserlerinde 19 ve 20. yüzyılı gerçekçi ve yalın bir dil kullanarak betimlemiştir. Bundan dolayı halk tarafından sevilen bir yazar olmuştur.
Eserleri [değiştir]
Hikaye, oyun ve roman türündeki eserlerinin sayısı 54’tür.
Eserlerinden bazıları:
* Şık (1889)
* İffet (1896)
* Metres (1900)
* Tesadüf (1900)
* Şıpsevdi (1911)
* Nimetşinas (1911)
* Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç (1912)
* Gulyabani (1913)
* Hakka Sığındık (1919)
* Efsuncu Baba (1924)
* Evlere Şenlik, Kaynanam Nasıl Kudurdu (1927)
* Namusla Açlık Meselesi (1933)
* Utanmaz Adam (1934)
* İki Hödüğün Seyahati (1934)
* Gönül Ticareti (1939)
* Melek Sanmıştım Şeytanı (1943)
* Dirilen İskelet (1946)
* Deli Filozof (1964)
* Kaderin Cilvesi (1964)
* Namuslu Kokotlar (1973)
* Shikure Babezu (1974)
* Kaderin Cilvesi
* Gönül Ticaret,
* Ölümüne Sevgi
* Namussuz Neclet
* Fiyasko
* Mürebbiye
* Hayattan Sayfalar
* Kadınlar Valizi
* İstanbul’da Bir Frank
* Ben Deli Miyim ?
* İnsan Maymun Muydu?
* Can Pazarı
* Ölüler Yaşıyor Mu? (1973)