DİK BAYIR
Abbas Sayar’ın romanı (1977)
Konuya on yaşlarında (1933) iken, okullar tatil olunca evcek bir yaylıya binip Yozgat köylerinden biri olan Beydiyar köyüne gidişlerini anlatarak başlayan yazar, aynı köye, on yıl sonra, yeni kurulmuş bir partiye ocak başkanı bulmak üzere gitmiştir. Aradan bir on sekiz yıl daha geçer, 1968′lerde köylerin şişkinliğini iller, ilçeler yutmaya başlar; köyde Alamanalar (Almanya’ya işçi gidenler) çoğalmaktadır. Köyden Gani, ortaya bir kooperatif sözü atar, öne düşer ve köylülerin ümit bağladıkları köy kalkındırma kooperatifi kurulur. Bir tuğla-kiremit fabrikasının temelinin atılması, Gani’ye ve seçtiği beş on kişiye Almanya yolunu açmış, bu hayaline kavuşup Gani de gidince fabrika binasının yapımı büsbütün yavaşlamıştır. Halime’nin kocası Raşit de gidenler arasındadır. Teyze oğlu Mahmut, Halime’ye tecavüz eder, gebe kalan Halime, çocuğu düşürmeye kalkar, ağır hastalanır. Almanya’dan izinli gelen Raşit, anasının evindeki karısını hemen şehre, doktora götürmek isterse de Halime yolda, otomobilde ölür. Raşit kız kardeşi Elifi iğfal eden Ce-lâl’i öldürdüğü için, şimdi hapistedir. Raşit’le birlikte Kerim de köye gelmişti izinli, Elifle sözlüydü. Celâl’in ona zorla tecavüz ettiğini öğrendiği için, uzun bir nefis mücadelesinden sonra Elifi suçsuz bulur. Raşit’in ve Elifin babalan Müslim Ağa’ya Elifle evleneceğini söyler, kızı otomobiline alarak Almanya’ya döner.
Dik Bayır Kitabı Özeti