Röportaj Nedir, Özellikleri Nelerdir. Röportaj Nasıl Hazırlanır. Hakkında Kısa Özet Bilgi
Bir gazete yazarının çeşitli kimseler, yerler ve olaylarla ilgili inceleme ve araştırmalarına kendi görüşlerini de ekleyerek oluşturduğu yazı türüne, röportaj adı verilir.
Röportaj, bir gazete yazısı olmasına karşın, gezi türüyle iç içe olması, bazen sanatsal kaygılarla kaleme alınması, sıradan bir aktarma değil de özel bir yorum ve değerlendirme değeri taşıması gibi özellikleriyle, edebiyat türü olarak da kabul edilmektedir.
Röportaj, önceleri, sorular ve yanıtlardan oluşan mülakattan farklı değildi. Bugün gazete ve dergilerde gördüğümüz bazı röportajlar da yalnızca sorular ve yanıtlardan oluşmaktadır. Ama gazeteciliğin gelişmesi ve ünlü edebiyatçıların röportaj türünde de yapıtlar ortaya koymaya başlamasıyla, röportaj günümüzde daha çok, araştırmaya, incelemeye, soruşturmaya dayanan ve birtakım gerçeklerin ortaya çıkmasına yardımcı olan bir dal haline gelmiştir.
Röportaj, edebiyat türleri arasında en çok, gezi yazısıyla yakından ilgilidir. Röportajı, gezi yazısından ve mülakattan ayırmak için gezi röportaj terimi kulanılmaktadır. Röportajlar yurt içi ya da yurt dışı siyasal, sosyal, ekonomik, kültürel bir konuda olabilir. İyi bir röportaj yazarının ele aldığı konuyu enine boyuna araştırması, incelemesi, ilgililerle görüşmesi, konuyla ilgili yerleri gezip görmesi, gerekli belgeleri toplaması… gerekmektedir. Görüldüğü gibi, röportaj, gözlemlerin, izlenimlerin ya da konuşmaların aktarılması değil, bunların ötesinde bir yorum ve değerlendirme yazısıdır.
Röportaj, gazete ve gazetecilikle birlikte gelişen bir türdür. Dünyadaki hemen bütün gazete ve dergilerde görülen röportajlar, konuyla ilgili olarak çekilen fotoğraflarla bütünleşmektedir. Fotoğraf, röportaja belgesellik, gerçeklik ve görünüm sağlamaktadır.
Dünyada pek çok ünlü edebiyatçı, aynı zamanda röportaj yazarlığı da yapmıştır. Bunlar arasında Jack London, Hemingway, Ehrenburg, Şolohov, Sartre anılabilir. Malaparte ile Raymond Cartier, gazetecilikten yetişme röportaj yazarlarındandır.
Türk basınında röportaj türü, başlangıçta mülakat niteliğindeydi. Özellikle 1960′tan sonra, Türk toplumunun çeşitli sorunları kamuoyuna duyurulurken, edebiyatçılarımız röportaj türünden oldukça başarılı bir biçimde yararlandılar. Bu, aynı zamanda röportaj tekniğinin gelişmesini, röportajın gazetelerin vazgeçilmez bir bilimi haline gelmesini sağladı.
Basınımızda röportaj türünde (mülakat, gezi-röportaj) başarılı yapıtlar veren gazeteci ve edebiyatçılarımız arasında Ruşen Eşref Ünaydın, Hikmet Feridun Es, Mustafa Baydar, Gavsi Ozansoy, Falih Rıfkı Atay, Abdi İpekçi, Yılmaz Çetiner, Nurullah Berk, Fikret Otyam, Necmi Onur, Dursun Akçam, Yaşar Kemal, Hikmet Çetinkaya, Mete Akyol, Mustafa Ekmekçi, Halit Çapın, vb. sayılabilir.
Röportaj Nedir, Özellikleri Nelerdir