DENİZİN ÇAĞIRIŞI
Kemal Bilbaşar’ın romanı (1943)
Yahya Kemal’in “İnsan âlemde hayal ettiği nispette yaşar” cümlesiyle biten Deniz Türküsü şiirin son dört mısraını bir giriş olarak almış roman, psikopat bir ilkokul öğretmeninin dengesiz dünyasını yansıtan bir hâtıra defteridir. Çocukluğu yoksulluk içinde ve hayallerle geçmiş delikanlı, küçük bir kasabada öğretmenken, gizli bir dâvetin câzibesiyle içinde seyahat arzulan çağıldamaya başlayınca, izin alır, İzmir’e gelir. Zehra adında bir kızla nişanlanır. On gün sonra da bir sinemada Zehra’yı birdenbire bırakır gider ve Adalet adında düşük bir kadınla yaşamaya başlar. Bu sefer de kadın bırakır onu. Delikanlı, geldiği kasabadaki görevine son verilmiş olduğunu öğrenir; parasız aç kalır, hamallık etmek ister, çelimsizdir. Sefaletin son kertesinde birdenbire denizi görür. Babasının da bir zamanlar deniz çağırmıştı; neden sonra anlamıştır, İzmir’lere bunun için geldi. Gün batısındaki sarı saçlı tanrıça, deniz çağırmaktadır onu. Denize gidecektir.
Yer yer Dostoyevski tiplerim ve Knut Hamsun’un Açlık romanının kahramanını hatırlatan grotesk, hasta kişisiyle bu roman, yazarın ilk romanı idi.
Denizin Çağırışı Kitabı Özeti