Şermin
Tevfik Fikret detaylı kitap özeti KISA ÖZETİ
Şermin, Tevfik Fikret’in çocuklar için yazdığı otuz bir adet şiirden oluşan bir kitaptır. Fikret, bu şiirleri ölümünden kısa bir süre önce kitaplaştırmıştır.
Bu şiirler, Fikret’in Rübâb-ı Şikeste’de yer alan şiirlerine göre çok sade ve sıcak bir dille, duru bir Türkçe ile yazılmış ve devrinde çok beğenilmiştir.
Bu kitapta yer alan şiirlerinde, Tevfik Fikret, çocukları doğruluğa, çalışmaya, kardeşliğe, insanları sevmeye yönlendirmek istemekte, onları iyi birer insan olmaya hazırlayacak duyguları işlemektedir. Bunu yaparken de çocuk ruhunu ve çocuk dünyasını çok başarılı bir şekilde yakalayabilmektedir.
Kitapta çocuklar için eğitici şiirler yer almaktadır. İlk şiiri “ithaf” da “Yuva” adlı okulun öğrencilerine seslenmektedir.
“İthâf”
“Yuva şefkat yuvasıdır,
Bir marifet yuvasıdır;
Sev yuvanı orada sen
Kardeşlerinle koşarak.
Ötüşerek, oynaşarak,
Öğrenirsin -öğrenmeden
Nedir zahmet, nedir keder-”
Burada, çocuğa verilen öğüt; okulunu sevince, fazla zorlanmadan güle oynaya çok şey öğrenebileceğidir.
“Hediye”
Küçük bir kızın ağzından ablasının verdiği hediye anlatılmaktadır:
“Beni ablam sever ancak,
Böyle başka kim anacak?
Melek ablacığım benim;
Sen benimsin, ben seninim ! ”
“Umacı”
Bu şiirde, batıl inançlardan, cinlerden ve perilerden korkmanın boş olduğu anlatılmaktadır. Şermin’in Abi’si ona bir oyuncak kutusu getirir ve örnekleri İle gerçekleri Öğretir:
“O gün korkmamaya yemin
Etti: artık yalan dolan
Çarşamba karılanndan.
Cadılardan titremiyor;
Hep kutuda onlar! diyor.
Aklı başında insanlar
Yalnız fenalıktan korkar”
Muhallebim ve Mektebim:
Burada anlatılan çocuk muhallebiyi çok sevmektedir. Ancak, okul ona dünyayı tanıttığı, bilgiyi öğrettiği için tercihini okuldan yana yapar:
Sizin olsun muhallebim…
Bana yetişir mektebim ! ”
■ ■ ■
“Keman”
Anlaşılan o ki, şair kemanı diğer müzik aletlerinden daha fazla sevmektedir. Bu nedenle, küçük çocuğun ağzından keman sevgisini işlemiştir:
Bana ağabeyim gibi,
Tesir eden keman sesi…
Bazı ağlar İçin için,
Bazı gülmekten kırılır..
Hepsinin de güzel sesi Do,
re mi, fa-fa, sol, lâ, si
Kulaklarımda nağmesi”
Şair, çocuklara vatan sevgisi vermeyi de ihmal etmemiştir:
Vatan, öksüzler anası
Yaşatırsak, bir o yaşar
Yaşasın tâ haşre(kıyamete) kadar ! ”
Bahara özlem, çiçeklere sevgi örneği:
Gelin yüzlü papatyalar,
Altın gözlü papatyalar.
Rüzgâr eser kah o
yana, Kah bu yana hep
beraber, Dalga dalga
eğilirler; Ferah
verirler insana Güler
yüzlü papatyalar, Altın
gözlü papatyalar.”
Yine aynı doğa sevgisi:
“Kuşlarla”
“Kuşlar uçar, ben
koşarım; Onların
kanatları var, Benim
kanatlarım kollarım.
Kuşlar kanadım çırpar,
Aynı sevgi, yukarda kuşları ve papatyaları anlatıyordu, burada da kedisini:
“Rengin”
Rengin demek renkli demek;
Benim kedim de üç renkli,
Hem de benekli, benekli,
Sarı kedim, siyah kedim, beyaz kedim
Adı ‘Rengin’ olsun dedim”
Aşağıdaki şiirde, çocukların geçmişe göre çok fazla imkânlara sahip olmalarının, kendileri için ne kadar büyük bir şans olduğu anlatılmaktadır:
“Hasb-ı hâl” (Sohbet, söyleşi)
“……………..Vaktiylebiz
Ne sıkıntılar çekmişiz Okumak,
öğrenmek için; Düşündüm de
güldüm demin.-Size ne mutlu
çocuklar! Güzel kitaplarınız
var; Hocalarınız da iyi,
Öğretiyorlar her şeyi; Tahta,
rahle (sıra) hep mükemmel; Hiç
birisi yoktu evvel. Hasırlarda
sürünürdük, Evlere hep cahil
döndük….
Okuyunuz: Okuyanlar
Çok şey bilir, çok şey
yapar; Muradına onlar
erer, Cennete de onlar
girer,
Okumalı, oynamalı,
Hiç işsiz
oturmamalı”